Ekologija

O Svetskom danu vlažnih područja i Ramsarskoj konvenciji

Obeležavanje Svetskog dana vlažnih područja prilika je da se ukaže na značaj ovih ekosistema za život na Zemlji, imajući u vidu njihovu važnost za klimu, jer je 30% kiseonika vezanog u zemljištima deponovano u tresetištima, kao i za čistu vodu budući da močvare razgrađuju zagađujuće materije, zaposlenje i ekonomiju, polazeći od toga da prihodi miliona ljudi zavise od vlažnih područja i da ona prihoduju 47 triliona dolara od osnovnih ekosistemskih usluga koje pružaju.
Ramsarska konvencija je usvojena 2. februara 1971. godine u iranskom gradu Ramsaru i obezbeđuje okvir za međunarodnu saradnju i aktivnosti na nacionalnom nivou, a sa ciljem očuvanja i racionalnog korišćenja vlažnih područja. Konvencija kao vlažna područja definiše sva jezera, reke, podzemne izdane, bare, močvare, vlažna travnata područja, tresave, oaze, estuare, delte, plimske nanose, mangrove, koralne grebene, kao i lokalitete nastale aktivnošću čoveka, kao što su ribnjaci, pirinčana polja, vodene akumulacije i solane. Konvenciju je potisalo 171 zemalja. Naša zemlja jedna je od prvih potpisnica, budući da je konvenciju ratifikovala 1977. godine kada je usvojena.
Zdravi i raznovrsni ekosistemi vlažnih područja važna su podrška čovečanstvu obezbeđenjem niza ekosistemskih usluga koje su od vitalnog značaja za život ljudi i podršku ekonomiji svake zemlje predstavljajući moćna rešenja za obezbeđenje zdravlja, borbu protiv siromaštva, ublažavanje klimatskih promena i održivi razvoj.
Izveštaj Međuvladine platforme o biodiverzitetu i ekosistemskim uslugama (IPBES), jedinstveni je stručni izveštaj koji su odobrile vlade i koji utvrđuje osnovne pretnje za biodiverzitet i ekosistemske usluge, kao što su promene u korišćenju zemljišta, klimatske promene, invazivne vrste, prekomerna eksploatacija vrsta, zagađenje. Izveštaj pokazuje da je biodiverzitet od suštinskog značaja za ljudsku egzistenciju i da je čovek svojim aktivnostima znatno izmenio prirodu na globalnom nivou. Suočavamo se sa šestim masovnim izumiranjem usled gubitka biološke raznovrsnosti – na globalnom nivou oko milion vrsta je pred izumiranjem, 75% kopnene površine značajno je izmenjeno a preko 85% močvarnih područja je potpuno izgubljeno. Neophodne su transformativne promene kako bi se uvećali napori čovečanstva za očuvanje biodiverziteta i održivo korišćenje njegovih komponenata.
Na teritoriji 171 članice Ramsarske Konvencije, do sada je proglašeno 2.375 Ramsarskih područja (međunarodno značajana vlažna područja), uključujući i 18 prekograničnih, u ukupnoj površini od 253.614.461 ha. U Srbiji je do sada proglašeno 10 područja od međunarodnog značaja, koja se prostiru na ukupnoj površini od 63.919 ha. Područje „Đerdap“ je u procesu nominacije i dobijanja statusa ramsarskog područja. Među prvima su proglašeni Ludaško jezero i Obedska bara, a potom Stari Begej – Carska bara, Slano kopovo, Labudovo okno, Peštersko polje, Vlasina, Gornje Podunavlje, Zasavica i Koviljsko petrovaradinski rit. Osim Vlasine, koja je zaštićena kao Predeo izuzetnih odlika, ostala područa su Specijalni rezervati prirode.

Komentariši

Vaša email adresa neće biti objavljivana. Neophodna polja su označena sa *