Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije saopštilo je da su sva tri para orla krstaša ove godine uspešno izvela potomstvo, te je naša populacija na severu Banata bogatija za tri mlada orla. Orao krstaš u Srbiji ima status kritično ugrožene vrste i svaka nova jedinka izuzetno je značajna za njihov opstanak.
Mere aktivne zaštite, poput četvoromesečnog čuvanja gnezda, sprovode se od 2017. godine sa ciljem da se populacija krstaša sačuva i uveća i za sada daju odlične rezultate. Od ove godine zaposleni, članovi i volonteri Društva za zaštitu i proučavanje ptica Srbije čitavu gnezdilišnu sezonu motrili su na tri gnezdeća para orlova krstaša.
„Velika je čast i odgovornost biti uključen u projekat zaštite ugrožene vrste kakva je orao krstaš. Bili smo na rubu nestanka ptice sa nacionalnog grba zbog gubitka staništa, trovanja i krivolova“, kaže Mirjana Rankov, koordinatorka PannonEagle LIFE projekta u Društvu za zaštitu i proučavanje ptica Srbije. „Novi uspesi ohrabruju nas da nastavimo još snažnije da radimo na zaštiti ugroženih vrsta. Oporavak populacije orla krstaša, kao i mnogih drugih vrsta, moguć je ako se udruže građani, institucije i privreda“.
Ključne aktivnosti u periodu kada se orlovi krstaši ne gnezde biće postavljanje novih platformi pogodnih za gnežđenje, održavanje staništa i sprečavanje trovanja. U Društvu za zaštitu i proučavanje ptica Srbije napominju da svi mogu da pomognu zaštitu orlova krstaša savesnom primenom pesticida u poljoprivredi, prijavljivanjem slučajeva trovanja životinja, obnavljanjem i sprečavanjem uništavanja staništa.

PannonEagle LIFE
Projekat „Zaštita orla krstaša u Panonskom regionu putem smanjivanja mortaliteta koji uzrokuju ljudi – PannonEagle LIFE“ sprovodi 11 partnera iz pet zemalja koje se nalaze u Panonskoj niziji (Mađarska, Austrija, Češka, Slovačka i Srbija). Osnovni zadatak je sprečavanje trovanja ptica grabljivica, naročito orla krstaša (Aquila heliaca). Vrednost projekta je 3,6 miliona evra, a u najvećem delu finansiran je (2,7 miliona evra) od strane Evropske komisije. Partner DZPPS u Srbiji je Pokrajinski zavod za zaštitu prirode.

Zanimljivosti o orlu krstašu
– Dužina tela (vrh kljuna do vrha repa) je oko 80 cm
– Raspon krila je 180-215 cm
– Masa tela je 2,5 do 4,5 kg
– Kao i kod drugih ptica grabljivica ženke su krupnije i masivnije od mužjaka
– Krstaši postaju polno tek sa 5 godina starosti
– Osnovna hrana krstaša su mali sisari poput tekunice i ptice srednje veličine
– U prirodi mogu da dožive starost od oko 30 godina

Foto: Marton Horvath