Specijalni rezervat prirode „Obedska bara” je prostrani močvarno-šumski kompleks koji se nalazi u jugoistočnom Sremu, između reke Save i naselja Kupinovo, Obrež i Grabovci i prostire se na površini od 9.820 hektara.
Pri visokom vodostaju reke Save, Obedska bara je povezana sa njom kanalima Vok, Revenica i Vranj, dok tokom niskih vodostaja Save voda otiče kanalom Vok. Većina okana i bara presuši u vreme sušnih godina i pri kraju leta.
Zbog svojih izuzetnih prirodnih vrednosti, kao prva u našoj zemlji, od 1977. godine, Obedska bara se nalazi na listi vlažnih područja Ramsarske konvencije, a proglašena je 1989. godine i za međunarodno značajno stanište ptica (IBA).

DA LI STE ZNALI?
Obedska bara, čuveni ornitološki rezervat, danas specijalni rezervat prirode, poznata je širom Evrope još od sredine 19. veka od kada se o njoj ispredaju priče kao o carstvu ptica. Jedno je od najstarijih zaštićenih područja u svetu, od 1874. godine, dve godine nakon Nacionalnog parka Jelouston u SAD.
Rezervat je jedno od retkih još očuvanih plavnih ritskih područja sa specifičnostima kao što su stoletne mešovite šume hrasta lužnjaka, jasena i bresta, mešovite kolonije ptica močvarica od kojih su najpoznatije čaplja kašikara, mala bela čaplja, crna i bela roda. Na zaštićenom području rezervata od pre nekoliko godina ponovo se gnezde crni ibis (ražanj) i kašičar.
Tokom realizacije programa posete rezervatu, stručni pratioci-čuvari zaštićenog područja će Vam prezentovati bogatstvo biljnog i životinjskog sveta SRP „Obedska bara“.
U rezervatu je poznato i oko 16 vrsta riba, od kojih su posebno značajne štuka, čikov, šaran i karaš, a prostrano plavno područje je njihovo prirodno mrestilište i neophodna hranidbena baza.

KAKO STIĆI?
Informativno-edukativni centar se nalazi na izlasku iz mesta Obrež ka Kupinovu. Do Info centra je moguće doći iz pravca Novog Sada (udaljenost je oko 75 km) do Pećinaca, a zatim preko naseljenih mesta Subotište, Donji Tovarnik i Ogar. Ukoliko dolazite iz Beograda (udaljenost je oko 65 km) najlakše ćete stići iz pravca Pećinaca, a drugi mogućnost preko Surčina, Boljevca i Progara.
Prilaz je moguć svim drumskim prevoznim sredstvima, a uređen parking prostor je pogodan za turističke autobuse i putnička vozila.

KAKO PROVESTI VREME?
Informativno-edukativni centar je ulazna stanica i predviđen je za prijem posetilaca u SRP ”Obedska bara”. Kapacitet info centra je 40 posetilaca, a opremljen je edukativnom učionicom, suvenirnicom i info-pultom, a na istom mestu se mogu dobiti informacije, kupiti karte i suveniri i ostali promo materijali. U učionici, koja je opremljena klupama i stolovima, vrši se edukacija, prikazivanje promo-filma i prezentacija SRP “Obedska bara“.
Park za odmor u sklopu Info-centra je ograđen, opremljen info-tablama, uređenim stazama i mobilijarom (drveni stolovi i klupe) kao i ložištima, te pruža priliku posetiocima za opuštanje nakon obilaska šetnih staza ili boravka na vodi, sa mogućnošću pripreme roštilja.
Posetiocima SRP „Obedska bara” nudi mnogo različitih rekreativnih i naučnih sadržaja. Samo neke od aktivnosti koje se za Vas mogu organizovati su obilazak edukativnih staza, posmatranje ptica sa monitoring osmatračnica, vožnja čamcima na vesla ili vožnja katamaranom, sportski i rekreativni ribolov, kao i priprema roštilja.
Za kraći boravak manjih grupa predlažemo OBILAZAK PARKA I KULE OBEDA koja uključuje prezentaciju rezervata prikazivanjem promo-filma o Obedskoj bari a u nastavku i kraću pešačku turu sa stručnim vodičem do osmatračnice „Kula Obeda”, u blizini info-centra. Za ovaj program je predviđeno 45 do 60 minuta, a organizuje se za grupe između 10 i 25 posetilaca.
Ako Vas interesuje pogled na prirodne lepote rezervata „sa vode“, predlažemo izlet PANORAMA OBEDSKE BARE SA KATAMARANA, gde tokom vožnje preko Krstonošića okna, stručni vodič-čuvar zaštićenog područja upoznaje posetioce sa vrednostima u rezervatu i njegovim istorijatom. Program traje oko 30 minuta, a organizuje se za grupe između 10 i 25 posetilaca.
Ukoliko imate na raspolaganju ceo dan, onda su za Vas sadržaji koji uključuju šetnju i edukaciju kroz obilazak prirodnih atraktivnosti rezervata.
Započnite Vaš aktivan odmor nekom od PEŠAČKIH TURA, obilaskom edukativnih staza različite dužine i sadržaja:
● Pešačkom turom „PUTEVI ĐURĐEVKA“ polazimo iz parka, vozimo se katamaranom preko Krstonošića okna do lokaliteta Debela gora. Obilazak nastavljamo šetnjom uređenom stazom uz doživljaj netaknute prirode stoletnih hrastovih šuma i pogled sa vidikovaca ka barskim oknima. Program traje 1,5 sat, staza je dužine 2 km, nije zahtevna za obilazak i preporučujemo je svim grupama koje broje između 6 i 12 posetilaca.
● Pešačkom turom „STAZA POTKOVICE“ uz pratnju stručnog vodiča idemo stazom trasiranom spoljnim obodom Potkovice, kroz šumu starih stabala hrasta lužnjaka i bele topole. Od kule „Obed”, preko mostića dolazimo do osmatračnice „Matijevica” naspram kolonije čaplji i dalje do druge osmatračnice „Spomenik”. Program je namenjen kondiciono spremnim osobama, može se realizovati kao duža šetnja (11 km i traje tri sata) ili kraća šetnja (4 km i traje jedan sat), a organizuje se za grupe koje broje između 10 i 25 posetilaca.
● Pešačkom turom „KRUŽNA EDUKATIVNA STAZA“ u Kupinskim gredama, polazimo u dužu šetnju do barskih staništa sa pticama močvaricama, prolazimo kroz stare šume, pretežno hrasta lužnjaka i upoznajemo se sa retkim i lekovitim biljnim vrstama na Livadama majke Angeline. Kružna staza je opremljena sa tri nadstrešnice, stolovima i klupama, dužine je sedam kilometara a obilazak traje tri sata i preporučujemo je za kondiciono spremnije grupe koje broje između 10 i 50 posetilaca.
Obedska šuma je ispresecana stazama različite prohodnosti, dobar deo staza je prohodan u letnjem periodu, a van tog perioda zavisno od vremenskih uslova, pa se preporučuje korišćenje adekvatne obuće u skladu sa periodom godine.
Posetioci mogu da iznajme drveni ČAMAC NA VESLA, da sami obiđu okolinu vozeći se po Krstonošića oknu, ili da se bave rekreativnim ribolovom, pecajući svojim ili priborom koji mogu iznajmiti (dozvole za ribolov u zaštićenom području mogu da se kupe u info-centru).
Uživajte u VOŽNJI BICIKLOM koji možete iznajmiti u info-centru. Vozite se trasiranom pešačkom stazom koja vodi obodom Potkovice, zaustavite se kod osmatračnice „Matijevica“ i potražite pogledom koloniju močvarica na suprotnoj strani.
Za posetioce koji gaje ljubav prema pticama i prirodi u kojoj one borave, svoju posetu SRP „Obedska bara“ mogu da obogate i PROGRAMOM POSMATRANJA PTICA. Program se realizuje uz pratnju stručnog vodiča u zavisnosti od perioda godine i vremenskih uslova u prirodi. Posmatrači ptica treba da ponesu teleskope ili dvoglede za posmatranje kao i ključeve za determinaciju različitih vrsta ptica. Program traje tri sata i organizuje se za grupe od 10 do 14 posetilaca.
Nakon aktivnog boravka u SRP “Obedska bara”, šetnje stazama, vožnje katamaranom ili čamcima možete posetiti i kulturne znamenitosti Donjeg Srema. U Kupinovu možete obići etno kuću u okviru zaštićene ambijentalne celine – prvobitnog jezgra sela Kupinova, koja se smatra jednom od najstarijih stambenih zgrada u selu. U etno kompleksu se nalazi i najstarija pravoslavna crkva u Vojvodini – crkva sv. Luke.
U povratku ka Pećincima, u selu Ogar možete da svratite do Aksentijevog kućerka-najstarije etno kuće Srema, bogatu seljačku kuću s kraja XVIII veka za čije pokrivanje je upotrebljen tada redak krovni materijal – biber crep.
Foto: Vojvodinašume

Projekat „Učinimo vidljivim ekološke mreže i zaštićena područja” finansijski je podržalo Ministarstvo zaštite životne sredine. Mišljenja i stavovi izraženi u ovim publikacijama isključiva su odgovornost autora i njegovih saradnika i ne predstavljaju nužno zvaničan stav Ministarstva zaštite životne sredine.