Ekološko društvo „Arkus” iz Bačke Topole godinama radi na edukaciji građana o značaju zaštite životne sredine, a posebno očuvanju okoline koja nas okružuje. Često i ne znamo šta sve raste u našoj okolini i koje su sve lepote skrivene u našem komšiluku. Zbog toga, oni organizuju pešačke ture sa ciljem da se svi upoznaju sa biljnim svetom koji krasi Bačku Topolu i njenu okolinu. Jedna od tih tura je predvidela i posmatranje raskošne, zaštićene biljne vrste u periodu cvetanja, gorocvet (Adonis vernalis).
Lokalitet gde će se odigrati pešačka tura je dolina Krivaje kod Lipara. Pored drugih važnih biljnih vrsta, samo na ovom lokalitetu se može naći gorocvet u našoj bližoj okolini.
Inače, gorocvet je jedna od najugroženijih vrsta, čija staništa ugrožavaju preoravanje stepa, erozija, zagađenja poljoprivrednim hemikalijama i seča šuma. Pod zaštitu je stavljena 1978. godine, jer je jedna od najugroženijih vrsta, i nalazi se u Crvenoj knjizi flore Srbije. Cveta od marta do maja, a nazivi pod kojima je još poznat su zečiji mak, gorocvat i gospina vlas. U botaničkoj nomenklaturi, to je još jedna biljka koja je ime dobila po ličnosti iz grčke mitologije – lovcu Adonisu. Adonis ili Adon je bog ponovnog rođenja.
Gorocvet raste iz rizoma, iz kojeg se razvija tri do četiri stabaoca, visine do 40 cm. Listovi su perasto izdeljeni na tanke, linearne režnjeve. Na vrhu stabla obrazuje se veoma krupan cvet prečnika od tri do sedam centimetara. Njegovi krunični listići su mnogobrojni – uvek ih je više od 15 – karakteristične svetložute boje.
Ovo je višegodišnja, zeljasta biljka iz familije ljutića (Ranunculaceae) koja raste na peskovitim staništima i sušnim livadama, tako da može da se pronađe uglavnom u Vojvodini, na severu Bačke i u Deliblatskoj peščari.
Stručnjaci objašnjavaju da se gorocvet koristi za proizvodnju lekova protiv srčanih oboljenja, ali sa druge strane može da bude i otrovan. Naime, ova biljka poznata je kao kardiotonik i jak diuretik, ali i sedativ kod neurovegetativnih smetnji, nesanice i epilepsije.
E. L.

Ovaj tekst je nastao u okviru projekta „Bačka Topola-ekološka opština” koji je sufinansiran iz budžeta Opštine Bačka Topola na konkursu za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja u 2020. godini.