Ekološka mreža je biološka veza ekološki značajnih područja (zaštićenih prirodnih i približno prirodnih područja) i njihovih tampon zona, koje su povezane ekološkim koridorima. Tampon zone su prostori čija je funkcija da zaštite središnje zone i koridore od štetnih spoljnih uticaja po biodiverzitet, kao što su zagađenja vazduha i vode, isušivanje zemljišta, požari i sl. 5, te da omoguće populacijama vrsta adekvatne uslove za rasprostranjivanje, migratorna kretanja i genetsku razmenu.
Zakonom o zaštiti prirode definisana je ekološka mreža kao „jedinstven sistem funkcionalno povezanih prirodnih i poluprirodnih predeonih celina kojima se uspostavljaju i obnavljaju ekološke funkcije radi očuvanja biološke raznovrsnosti i obezbeđivanja odgovarajućih uslova za održivo korišćenje prostora i resursa na nacionalnom i regionalnom nivou”.
Uredba o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS”, broj 102/10) utvrđuje ekološku mrežu Republike Srbije, kao i način upravljanja i finansiranja mreže. Ekološku mrežu, kao skup međusobno povezanih ili prostorno bliskih ekološki značajnih područja, čine: ekološki značajna područja, koridori koji povezuju ekološki značajna područja i zaštitna zona tamo gde je potrebna da štiti ekološki značajna područja i koridore od mogućih štetnih spoljnih uticaja.
U sastav ekološke mreže mogu ući prostorne celine na kojima se nalaze:
● zaštićena područja proglašena na osnovu zakona, područja u postupku proglašenja zaštite i područja koja su odgovarajućim strateškim dokumentima planirana za zaštitu, sa prioritenim ciljem očuvanja biodiverziteta;
● područja od posebnog interesa za očuvanje, odnosno Emerlad mreža, koja su identifikovana na osnovu Konvencije o očuvanju evropske divlje flore i faune i prirodnih staništa (Bernske konvencije);
● međunarodno značajna područja za ptice u skladu sa prioritetima Evropske unije (IBA);
● međunarodno značajna područja za biljke (IPA);
● odabrana područja značajna za dnevne leptire u skladu sa međunarodnim propisima (PBA);
● područja koja se nalaze na listi Konvencije o vlažnim staništima od međunarodnog značaja (Ramsarska područja) ili su planirana za upis u tu listu;
● speleološki objekti;
● pogranična područja koja omogućuju povezivanje sa ekološkim mrežama susednih zemalja u skladu sa međunarodnim propisima;
● područja prioritetnih tipova staništa identifikovana u skladu sa Pravilnikom o kriterijumima za izdvajanje tipova staništa, tipovima staništa, osetljivim, ugroženim, retkim i za zaštitu prioritetnim tipovima staništa, kao i mere zaštite za očuvanje tipova staništa;
● staništa divljih vrsta koje su retke i ugrožene na nacionalnom, evropskom i svetskom nivou kao i staništa endemičnih vrsta utvrđenih Pravilnikom o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva;
● ostala ekološki značajna područja koja nisu obuhvaćena ovim područjima koja su kao ekološki značajna utvrđena prostornim planovima.