U severoistočnoj Srbiji, na granici sa Rumunijom, prostire se Nacionalni park „Đerdap”, na površini od 63.000 ha, proglašen 1974. godine. Osnovni prirodni fenomen područja je grandiozna Đerdapska klisura Dunava, najduža i najveća klisura probojnica u Evropi. Đerdapsku klisuru čine četiri manje klisure (Golubačka, Gospođin vir, Kazan i Sipska klisura) i tri kotline (Ljupkovska, Donjomilanovačka i Oršavska kotlina), koje se naizmenično smenjuju u dužini od gotovo 100 km. Na rumunskoj strani se nalazi Nacionalni park „Gvozdena vrata” (rum. Parcul Natural „Porţile de Fier”).
Zbog velike dužine i dubine, najraznovrsnjih oblika reljefa i zaklonjenih staništa sa specifičnom mikroklimom, Đerdapska klisura je jedan od najznačajnijih refugijuma drevne flore i faune Evrope.
Područje Parka naseljava preko 1.100 biljnih vrsta, gde se naročito izdvajaju tercijarni relikti kao što su: mečja leska, orah, jorgovan, tisa, srebrna lipa, kavkaska lipa, i dr. Bogatstvo u vrstama i složeni fizički uticaji sredine, uslovili su pojavu preko 50 šumskih i žbunastih zajednica, od kojih 35 ima reliktni karakter.
Raznolikost staništa i biljnih zajednica odrazila se i na faunu, koja takođe obiluje reliktnim vrstama. Nacionalni park je stanište za preko 150 vrsta ptica: suri orao, orao zmijar, orao belorepan, crna roda, siva čaplja, i druge retke vrste obitavaju na ovom području. Pored drugih faunskih vrsta, tu su i sisari: vidra, medved, ris, šakal, divokoza, srna, jelen…
Đerdapska klisura pokazala se kao sigurno i udobno utočište ne samo biljnim i životinjskim vrstama, nego i čoveku. O tome svedoči izuzetno bogatstvo nalaza iz različitih doba praistorije i istorije, prisustvo nadaleko čuvenog neolitskog naselja Lepenski Vir, tragovi prisustva rimske i vizantijske civilizacije, i drugi kulturno-istorijski spomenici. Tu su i kulturno-istorijski spomenici, Golubački grad, ostaci Trajanovog mosta, Trajanove table, kao i razni očuvani primeri narodne slovenske arhitekture.
Image by Erich Westendarp from Pixabay
Upravljač:
JP „Nacionalni park Đerdap”,
Donji Milanovac
Telefon: 030/590-788
E-mail: office@npdjerdap.org
WEB: www.npdjerdap.org